Een nieuw rapport, getiteld “C2PA n’est pas une Pipe” (door IP Squared & Digitaal Werktuig), deelt de eerste belangrijke inzichten en aanbevelingen over de inzet van C2PA (Coalition for Content Provenance and Authenticity) in de Nederlandse mediasector. Het rapport maakt daarbij een vergelijking met Magritte’s schilderij “La Trahison des images”. C2PA is een representatie van authenticiteit en herkomst, maar biedt geen garantie voor de waarheid of objectiviteit van de inhoud zelf, en evenmin voor de feitelijke juistheid van herkomstclaims in het C2PA-manifest.
C2PA: Een krachtig instrument, maar geen wondermiddel
Eerder werd al vastgesteld dat C2PA via digitale handtekeningen en herkomstinformatie inzicht kan geven in waar media-uitingen vandaan komen en hoe deze zijn bewerkt. Het recente onderzoek bevestigt dat: De inzet van de C2PA specificatie kan inderdaad een waardevol middel zijn voor het bevestigen van authenticiteit, door zichtbaar te maken of en hoe content is gewijzigd. Het helpt om te verifiëren dat een bestand onveranderd is gebleven sinds het moment van ondertekening. Ook wordt het al toegepast om AI-gegenereerd materiaal te identificeren.
Het rapport benadrukt echter een cruciaal punt: C2PA biedt geen garantie voor de waarheid of objectiviteit van de inhoud zelf. De C2PA specificatie schrijft voor hoe je technisch bevestigt wie achter bepaalde beweringen staat en dat de inhoud niet is aangepast. Niets over de feitelijke juistheid. Vergelijk het met een keurmerk op een product. Dat bevestigt de authenticiteit van de maker, maar niet automatisch de kwaliteit. Het vertrouwen blijft dus afhankelijk van de afzender– bijvoorbeeld een omroep – en de zorgvuldige toepassing van de technologie.
Belangrijke overwegingen en de weg vooruit
Het onderzoek identificeert diverse aandachtspunten en risico’s bij de implementatie van C2PA:
- Technologische aspecten: Hoewel C2PA robuust is, zijn er nog kwetsbaarheden. Zoals het ontbreken van een verplichte koppeling met een verifieerbare digitale identiteit van de ondertekenaar. Dit is essentieel om ondubbelzinnig te kunnen vaststellen wie de afzender is.
- Rol van grote techbedrijven: De invloed van grote techbedrijven binnen de C2PA-coalitie is een punt van aandacht. Het is, zeker in deze turbulente tijden, belangrijk om kritisch te blijven kijken naar hun belangen, zeker met het oog op journalistieke onafhankelijkheid.
- Zorgvuldige toepassing in werkprocessen: Een succesvolle implementatie vereist een naadloze integratie in de dagelijkse praktijk van mediaprofessionals. Fouten of onzorgvuldigheid kunnen het vertrouwen juist ondermijnen.
- Wat ziet de eindgebruiker? Enkel een ‘vinkje’ als bewijs van authenticiteit is niet voldoende. Transparantie over het hele journalistieke proces, van bron tot publicatie, wordt als veel waardevoller gezien om vertrouwen op te bouwen.
Conclusies en aanbevelingen: Hoe starten we verantwoord met C2PA
Het rapport concludeert dat C2PA een waardevol gereedschap is om de herkomst en authenticiteit van content te vergroten, mits de beperkingen worden erkend en de implementatie zorgvuldig en transparant gebeurt.
Wanneer Nederlandse mediapartijen C2PA nu willen inzetten worden de volgende concrete aanbevelingen gedaan:
- Verstevig de specificatie: Pleit voor verbeteringen in de C2PA-standaard, zoals een verplichte digitale identiteit voor ondertekenaars.
- Stel duidelijke doelen: Definieer een heldere, afgebakende scope voor de inzet van C2PA binnen de eigen organisatie.
- Begin stapsgewijs: Overweeg om te beginnen met het automatisch ondertekenen van content op officiële distributiekanalen, zoals de eigen websites en VOD-platformen, in plaats van direct de hele productieketen aan te pakken.
- Communiceer helder: Leg zowel intern als extern duidelijk uit wat een C2PA-handtekening precies betekent en, net zo belangrijk, wat niet. Het is verificatie van de herkomst en geen verificatie van inhoud.
- Ontwikkel eigen C2PA verificatie: Overweeg een eigen verificatietool beschikbaar te stellen, om de privacy van eindgebruikers te waarborgen en controle te houden over vertrouwde bronnen.
- Licht journalistieke processen door: Analyseer en documenteer hoe C2PA past binnen de bestaande redactionele en distributieprocessen.
- Verhoog transparantie: Maak onafhankelijk van C2PA inzichtelijk hoe bronnen worden geverifieerd om het vertrouwen van het publiek te versterken.
Egon Verharen van NPO Innovatie benadrukte al eerder: “De strijd tegen desinformatie kan niet alleen gewonnen worden met het steeds lastiger wordende debunken en pre-bunken. Dit moet ook van de andere kant (hoe vind je informatie van een betrouwbare partij?) aangepakt worden.” Het rapport bevestigt deze visie en biedt concrete handvatten.
Expertsessie
Tijdens een expertsessie op 3 juli (9:30 – 13:00) worden inzichten uit het rapport “C2PA n’est pas une pipe” gebruikt om gezamenlijk de vraag “In hoeverre kun je authenticiteit garanderen via technologische middelen?” te beantwoorden. Er zijn beperkte plaatsen, meld je aan via. Expertsessie ‘Authenticiteit van Content’ · Luma
Download het rapport:
Rapport – C2PA n’est pas une pipe – Verkenning implementatie C2PA_jun25
